Νομικά άρθρα - γνωμοδοτήσεις
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΟΣ ΕΝΦΙΑ ΛΟΓΩ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗΣ ΔΕΣΜΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΑΚΙΝΗΤΟΥ
Αριθμός Απόφασης 3419/2020
Γ.Α.Κ.: 36877/2014
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ
ΤΜΗΜΑ 32ο ΜOΝΟΜΕΛΕΣ
Σ υ ν ε δ ρ ί α σ ε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 9 Απριλίου 2019, με δικαστή τον Γεώργιο Μπακρισιώρη, Πρωτοδίκη Δ.Δ., και γραμματέα την Σοφία Δούκα, δικαστική υπάλληλο,
για να δικάσει την προσφυγή με χρονολογία κατάθεσης 31.12.2014,
τ η ς Μαρίας Σ…….. συζ. Αθ……. Π…., κατοίκου ……. Αττικής (οδός Π….. αριθ. 20), η οποία δεν εμφανίστηκε στο ακροατήριο, αλλά λογίζεται ότι παραστάθηκε με δήλωση, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ., του πληρεξουσίου δικηγόρου Κωνσταντίνου Μαμέλη,
κ α τ ά του Ελληνικού Δημοσίου, που εκπροσωπείται από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομικών και ήδη της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ο οποίος δεν παραστάθηκε.
Αφού μελέτησε τη δικογραφία
Σκέφθηκε κατά το νόμο
1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση προσφυγής καταβλήθηκε αναλογικό παράβολο ποσού 662,77 ευρώ (βλ. το υπ’ αριθ. πρωτ. 71610/17.12.2014 σημείωμα υπολογισμού παραβόλου της Δ.Ο.Υ. Κηφισιάς, σε συνδυασμό με το υπ’ αριθ. 7609604/24502/17.12.2014 διπλότυπο είσπραξης τύπου Α΄ και σειράς Η΄ και το υπ’ αριθ. 3300040/2198/5.4.2019 διπλότυπο είσπραξης τύπου Α΄ και σειράς Θ΄ της ιδίας Δ.Ο.Υ., ποσού 220,92 ευρώ και 441,85 ευρώ αντίστοιχα).
2. Επειδή με την προσφυγή αυτή, κατ’ εκτίμηση του δικογράφου της, ζητείται, παραδεκτώς, η ακύρωση της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών (Δ.Ε.Δ.) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομικών, που εκδηλώθηκε επί της υπ’ αριθ. πρωτ. 59349/21.10.2014 ενδικοφανούς προσφυγής που άσκησε η προσφεύγουσα κατά της από 31.7.2014 (υπ’ αριθ. χρηματικού καταλόγου 12/2501 υπ’ αριθ. δήλωσης 535501 και υπ’ αριθ. ειδοποίησης 35501) «Δήλωσης Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων – Πράξεως Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου ν. 4223/2013», έτους 2014, κατά το μέρος που συμπεριελήφθη στην αξία της ακίνητης περιουσίας της, επί της οποίας υπολογίσθηκε ο ένδικος φόρος, η αξία τελούντος υπό απαλλοτρίωση ακινήτου της, καταλογιζομένου σχετικώς κυρίου φόρου ποσού 7.280,00 ευρώ, πλέον συμπληρωματικού φόρου ύψους 28.690,95 ευρώ, ήτοι συνολικώς επιβληθείς φόρος ποσού 35.970,95 ευρώ.
3. Επειδή, ο ν. 4223/2013 «Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 287/31.12.2013), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ορίζει στο άρθρο 1 ότι: «1. Από το έτος 2014 και για κάθε επόμενο έτος επιβάλλεται Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) στα δικαιώματα της παραγράφου 2 του παρόντος, σε ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα και ανήκουν σε φυσικά … πρόσωπα … την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους. 2. Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. επιβάλλεται στα εμπράγματα δικαιώματα της πλήρους κυριότητας … 3. Ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ισούται με το άθροισμα του κύριου φόρου επί του κάθε ακινήτου και του συμπληρωματικού φόρου επί της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων επί των ακινήτων του υποκειμένου στο φόρο. 4. Τα δικαιώματα επί των οποίων επιβάλλεται ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. ετησίως είναι αυτά που υπάρχουν την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας, ανεξάρτητα από μεταβολές που τυχόν επέρχονται κατά τη διάρκεια του έτους αυτού … 5. Για τον καθορισμό του ΕΝ.Φ.Ι.Α. λαμβάνεται υπόψη η πραγματική κατάσταση του ακινήτου. Η πραγματική κατάσταση του ακινήτου προκύπτει από την οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο. Αν δεν υπάρχει οριστική εγγραφή, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία του ακινήτου, όπως προκύπτουν από τον τίτλο κτήσης. Αν δεν υπάρχει τίτλος κτήσης, λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία της πραγματικής κατάστασης του ακινήτου. Αν η πραγματική επιφάνεια του ακινήτου υπερβαίνει αυτή που αναγράφεται στην οριστική εγγραφή στο κτηματολογικό γραφείο ή στον τίτλο κτήσης ή στην άδεια οικοδομής ή έχει γίνει αλλαγή της χρήσης του ακινήτου, λαμβάνεται υπόψη η πραγματική επιφάνεια και η πραγματική χρήση του ακινήτου», στο άρθρο 28 ότι: «Υποκείμενο του ΕΝ.Φ.Ι.Α. είναι κάθε πρόσωπο … του άρθρου 1, ανάλογα με το δικαίωμα και το ποσοστό του …», στο άρθρο 4 ότι: «Α. … Β. Υπολογισμός κύριου φόρου για οικόπεδα και γήπεδα. Ο κύριος φόρος που αναλογεί στα δικαιώματα επί των γηπέδων εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού (οικόπεδα) ή των γηπέδων εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού (γήπεδα) υπολογίζεται σύμφωνα με τις επόμενες παραγράφους. 1. Ειδικότερα, για τα οικόπεδα: α) Το οικόπεδο εντάσσεται σε φορολογική ζώνη και προσδιορίζεται συντελεστής φόρου με βάση τη μοναδιαία αξία του οικοπέδου, σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί: … β) Η Μοναδιαία Αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο είναι ο λόγος της φορολογητέας αξίας του οικοπέδου προς τη συνολική επιφάνεια του. Αν το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή, στην οποία δεν ισχύουν οι αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών, που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 (Α΄ 43), η μοναδιαία αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο, δεν μπορεί να είναι ανώτερη της τιμής ανά τετραγωνικό μέτρο, η οποία ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου ακίνητης περιουσίας φυσικών προσώπων έτους 2013. γ) Η φορολογητέα αξία του οικοπέδου ισούται με το γινόμενο του συντελεστή οικοπέδου, της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου, του συντελεστή πρόσοψης και της επιφάνειας του οικοπέδου. Για τον υπολογισμό της φορολογητέας αξίας, εφαρμόζονται τα εξής: … στ) Ο κύριος φόρος ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας και του συντελεστή φόρου, ως εξής: Φόρος = Επιφάνεια οικοπέδου (μ2) x ΣΦ. 2. Ειδικότερα, για τα γήπεδα, ο κύριος φόρος προκύπτει από το Βασικό Συντελεστή Φορολογίας που καθορίζεται σε 0,001 του ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (1 ευρώ ανά στρέμμα) με την εφαρμογή των συντελεστών θέσης, χρήσης, άρδευσης, απαλλοτρίωσης και του συντελεστή ύπαρξης κατοικίας, κατά περίπτωση, ως εξής: α) … β) Συντελεστής Χρήσης (Σ.Χ.), ο οποίος ορίζεται ανάλογα με τη χρήση του γηπέδου, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα: … δ) Συντελεστής Απαλλοτρίωσης, (Σ.Απ.), ο οποίος ορίζεται σε 0,75. … ζ) Ο κύριος φόρος ισούται με το γινόμενο της επιφάνειας του γηπέδου, του βασικού συντελεστή φορολογίας, του συντελεστή θέσης, του συντελεστή χρήσης, του συντελεστή άρδευσης, του συντελεστή απαλλοτρίωσης, και του συντελεστή κατοικίας, όπως προβλέπεται, ως εξής: Φόρος = Επιφάνεια γηπέδου (μ2) x ΒΣΦ x ΣΘ x ΣΧ x ΣΑρ x ΣΑπ (όπου εφαρμόζεται) x ΣΚ (όπου εφαρμόζεται). η) […].», στο άρθρο 5, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, ότι : «1. Στην αξία των δικαιωμάτων της παραγράφου 2 του άρθρου 1 επιβάλλεται συμπληρωματικός ΕΝ.Φ.Ι.Α, ο οποίος υπολογίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις των επόμενων παραγράφων του παρόντος … 2. Για κάθε φυσικό πρόσωπο ο συμπληρωματικός φόρος επιβάλλεται και υπολογίζεται στο μέρος της συνολικής αξίας των δικαιωμάτων της παραγράφου 2 του άρθρου 1, σύμφωνα με τα κλιμάκια και τους συντελεστές του παρακάτω πίνακα : [ακολουθεί πίνακας με κλιμάκια φορολογητέας αξίας από 0,01 έως 300.000 ευρώ, 300.000,01 έως 400.000 ευρώ, 400.000,01 έως 500.000 ευρώ, 500.000,01 έως 600.000 ευρώ, 600.000,01 έως 700.000 ευρώ, 700.000,01 έως 800.000 ευρώ, 800.000,01 έως 900.000 ευρώ, 900.000,01 έως 1.000.000 ευρώ και υπερβάλλουσα αξία, με αντίστοιχους συντελεστές 0,0%, 0,1%, 0,2%, 0,3%, 0,6%, 0,7%, 0,8%, 0,9% και 1,0%] … 3. … 4. Κατά τα λοιπά, για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 32 του ν. 3842/2010, όπως ισχύει κάθε φορά …» και στο άρθρο 3 ότι: «1. … 2. Απαλλάσσονται από τον ΕΝ.Φ.Ι.Α. και τα δικαιώματα στα ακίνητα για τα οποία: α) Υφίσταται απαγόρευση οποιασδήποτε χρήσης, σύμφωνα με τον ισχύοντα Πολεοδομικό Σχεδιασμό, ιδίως ρυμοτομικό βάρος, ρυμοτομική απαλλοτρίωση, δέσμευση ακινήτου για κοινωφελή ή κοινόχρηστο σκοπό … που έχει επιβληθεί από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, αποκλειστικά κατά το μέρος για το οποίο υφίσταται η ως άνω απαγόρευση. Σε περίπτωση μερικής απαγόρευσης χρήσης ακινήτου εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. μειώνεται κατά τριάντα τοις εκατό (30%). Σε περίπτωση μερικής απαγόρευσης χρήσης ακινήτου εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού, ο ΕΝ.Φ.Ι.Α. μειώνεται κατά εξήντα τοις εκατό (60%). Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων μπορεί να καθορίζονται περιπτώσεις οι οποίες υπάγονται στα προηγούμενα εδάφια. β) Έχει διαταχθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση η αποδέσμευση από απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους και δεν έχει εκδοθεί σχετική πράξη της Διοίκησης για την ως άνω αποδέσμευση. γ) Έχει εκδοθεί αμετάκλητη δικαστική απόφαση ή οριστική διοικητική πράξη αποζημίωσης για απαλλοτρίωση ή ρυμοτομικό βάρος ή δέσμευση κάθε είδους και δεν έχει καταβληθεί η αποζημίωση μετά από ένα (1) έτος από το έτος έκδοσης της παραπάνω απόφασης. Οι παραπάνω απαλλαγές ή μειώσεις από τον ΕΝ.ΦΙ.Α. λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της πλήρους αποζημίωσης σχετικά με τα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1. 3. …».
4. Επειδή, σύμφωνα με τα άρθρα 2 παρ. 1 εδ. Α, 23 παρ. 1 και 30 παρ.1 του ν.δ. της 17.7/16.8.1923 (άρθρα 153 παρ.1 εδ. α΄, 246 παρ.1 και 276 παρ.1 Κ.Β.Π.Ν.), ο χαρακτηρισμός, με ρυμοτομική πράξη, ακινήτου ως κοινόχρηστου χώρου κλπ. και η συνακόλουθη αναγκαστική του απαλλοτρίωση, συνεπάγεται την απαγόρευση της χρησιμοποίησής του για διαφορετικό σκοπό, όπως η ανοικοδόμηση και η εκτέλεση συναφών εργασιών· ο περιορισμός δε αυτός της ιδιοκτησίας είναι, κατ’ αρχήν, θεμιτός, εφόσον δεν υπερβαίνει ορισμένα εύλογα χρονικά όρια, μετά την παρέλευση των οποίων επιβάλλεται η άρση του. Εξάλλου, όπως παγίως έχει κριθεί, και μετά την αυτοδίκαιη άρση της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή τη δικαστική κρίση ότι συντρέχει υποχρέωση άρσης λόγω παρόδου ευλόγου χρόνου, το ακίνητο δεν καθίσταται εκ μόνου του λόγου τούτου οικοδομήσιμο, αλλά η Διοίκηση, στο πλαίσιο της υποχρέωσής της για πολεοδομικό σχεδιασμό (άρθρο 24 Συντ.), οφείλει να επανέλθει και να κρίνει σχετικά, έχοντας, μεταξύ άλλων, τη δυνατότητα, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να δεσμεύσει και πάλι τη συγκεκριμένη ιδιοκτησία, επανεπιβάλλοντας τη ρυμοτομική απαλλοτρίωσή της (ΣτΕ 520/2014 Ολομ., 4447/2014, 2076/2006, 683/1997).
5. Επειδή, ο ν. 4223/2013, θεσπίζοντας τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων, απέβλεψε στον καθορισμό της πραγματικής αγοραίας αξίας των ακινήτων ως βάσης επιβολής του φόρου. Όταν, ωστόσο, στην περιουσία αυτή περιλαμβάνονται ακίνητα που τελούν υπό ειδικές συνθήκες από άποψη πολεοδομικών βαρών και περιορισμών, όπως ακίνητα τα οποία έχουν κηρυχθεί αναγκαστικώς απαλλοτριωτέα ή έχουν ρυμοτομηθεί, ο ιδιοκτήτης στερείται του δικαιώματος χρήσεως και εκμεταλλεύσεως κατά τον προορισμό τους, που είναι, καταρχήν, η δόμηση, και, συνακόλουθα, της διαθέσεως αυτών στην πραγματική τους (αγοραία) αξία, εξουσίες που αναμφισβήτητα έχει ο ιδιοκτήτης ακινήτων που δεν βρίσκονται σε τέτοια κατάσταση. Ως εκ τούτου, σε μια τέτοια περίπτωση που οι συνέπειες της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης του ακινήτου έχουν καταστήσει ουσιαστικά αδύνατη την κατά προορισμό χρήση και εκμετάλλευσή του για τον ιδιοκτήτη αυτού, η επιβολή φόρου, έστω και μειωμένου, έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 4 παρ. 5 του Συντάγματος, καθ’ ό μέρος καθιστά υποχρεωτική την επιβολή του οικείου φόρου αφού, υπό τις συνθήκες αυτές, η κυριότητα του ακινήτου δεν αντανακλά αντίστοιχη επαύξηση της φοροδοτικής ικανότητας του ιδιοκτήτη αυτού, διασφαλίζοντας, όπως θα έπρεπε, τη φορολόγησή του «ανάλογα με τις δυνάμεις του». Επιπλέον, η υπαγωγή ενός τέτοιου ακινήτου σε φόρο, θα συνιστούσε υπέρμετρη επιβάρυνση της ιδιοκτησίας, κατά παράβαση του άρθρου 17 του Συντάγματος και του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτόκολλου της ΕΣΔΑ. (πρβλ. ΣτΕ 166/2016 Ολ., 520/2014, βλ. ΔΕφΑθ 3612/2015, ΔΕφ.Χανίων 283/2017).
6. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Η προσφεύγουσα είναι ιδιοκτήτρια, κατά ποσοστό 100% πλήρους κυριότητας, ενός οικοπέδου κείμενου στο Δήμο ……… Θεσσαλονίκης, στο Ο.Τ. ……., μεταξύ των οδών …………και …….., επιφανείας 1.820,00 τ.μ.. Το εν λόγω ακίνητο περιλαμβάνεται σε ευρύτερη έκταση, η οποία, δυνάμει του από 10.8.1981 π.δ. «Περί τροποποιήσεως του ρυμοτομικού σχεδίου Καλαμαριάς (Θεσσαλονίκης)» (ΦΕΚ Δ΄ 516/16.9.1981), χαρακτηρίστηκε ως χώρος αθλοπαιδιών, χαρακτηρισμός που διατηρήθηκε και υπό την ισχύ της υπ’ αριθ. ΔΠ/ΠΜ/59356/1831/90/2.9.1991 αποφάσεως του Νομάρχη Θεσσαλονίκης «Αναθεώρηση τμήματος του σχεδίου πόλεως του Δήμου ………. Ν. Θεσσαλονίκης» (ΦΕΚ Δ΄ 671/3.10.1991). Μεταγενεστέρως, δυνάμει της υπ’ αριθ. 12122/2761/13.5.1999 αποφάσεως του Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ «Τροποποίηση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (Γ.Π.Σ.) Δήμου Καλαμαριάς (Ν. Θεσσαλονίκης)» (ΦΕΚ Δ΄ 419/14.6.1999), ο ίδιος χώρος χαρακτηρίστηκε ως χώρος πρασίνου με αθλοπαιδιές. Στις 18.2.2005 η προσφεύγουσα άσκησε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με την οποία ζήτησε την ακύρωση της απορρίψεως εκ μέρους του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης, της από 14.4.2004 αιτήσεώς της περί άρσεως του επιβληθέντος σε βάρος του ακινήτου της ρυμοτομικού βάρους. Η προσφυγή αυτή έγινε δεκτή με την 2659/2005 απόφαση του προαναφερόμενου Δικαστηρίου και η υπόθεση αναπέμφθηκε στην Διοίκηση, προκειμένου να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για τον αποχαρακτηρισμό του συγκεκριμένου ακινήτου, κατόπιν τροποποιήσεως του οικείου ρυμοτομικού σχεδίου. Ωστόσο, με την υπ’ αριθ. 126/2008 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ………., το ακίνητο της προσφεύγουσας κηρύχθηκε απαλλοτριωτέο, για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου σε χώρους πρασίνου και υπαίθριους χώρους αθλητικών δραστηριοτήτων. Κατά της τελευταίας αυτής αποφάσεως αυτής η προσφεύγουσα άσκησε προσφυγή νομιμότητας ενώπιον του Γενικού Γραμματέα Περιφερειακής Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία απορρίφθηκε με την υπ’ αριθ. πρωτ. 15044+12601/29.5.2008 απόφαση του προαναφερόμενου. Εν συνεχεία, με την υπ’ αριθ. 29/9198/ΠΣΚ140/3.7.2008 απόφαση του Νομάρχη Θεσσαλονίκης (ΦΕΚ 331/4.8.2008 – Τεύχος Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων και Πολεοδομικών Θεμάτων), το ανωτέρω ακίνητο, αφενός μεν αποχαρακτηρίστηκε από χώρος αθλοπαιδιών, σύμφωνα με την 2659/2005 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, αφετέρου δε εγκρίθηκε ο επαναχαρακτηρισμός του ως χώρος αθλοπαιδιών. Ακολούθως, για το αυτό ως άνω απαλλοτριωθέν ακίνητο, δημοσιεύθηκε η 32606/2010 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, με την οποία προσδιορίστηκε προσωρινή τιμή μονάδας αποζημιώσεως και αναγνωρίστηκε η προσφεύγουσα ως δικαιούχος αυτής, καθώς και η 839/2012 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης, με την οποία προσδιορίστηκε η οριστική τιμής μονάδας αποζημιώσεως. Μετά την πάροδο απράκτου χρονικού διαστήματος δέκα οκτώ (18) μηνών για την παρακατάθεση της ορισθείσας αποζημιώσεως στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, η προσφεύγουσα, με την υπ’ αριθ. πρωτ. 469/27.6.2012 αίτησή της, ζήτησε από το Δήμο ………. να προβεί σε άμεσο αποχαρακτηρισμό του ακινήτου της και σε προσδιορισμό συντελεστή δόμησης. Με την υπ’ αριθ. 205/2013 απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου ……… απεφάνθη ότι ο επίμαχος χώρος του Ο.Τ. 1236 «είναι πολεοδομικά αναγκαίος, όμως δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης αποζημίωσης από το Δήμο». Εν συνεχεία, με την 358/2014 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, ακυρώθηκε η παράλειψη της Διοίκησης να εκδώσει βεβαιωτική πράξη περί αυτοδικαίως επελθούσας άρσεως της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως του ενδίκου ακινήτου και βεβαιώθηκε η αυτοδίκαιη άρση της συγκεκριμένης αναγκαστικής απαλλοτριώσεως. Σε συμμόρφωση προς την δικαστική αυτή απόφαση, καθώς και προς την προηγούμενη 2659/2005 απόφαση του ιδίου Δικαστηρίου, δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 204/26.6.2014 (Τεύχος Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων και Πολεοδομικών Θεμάτων) η υπ’ αριθ. 185978/5128/30.5.2014 απόφαση του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, με την οποία, κατά τροποποίηση του οικείου ρυμοτομικού σχεδίου, εγκρίθηκε ο αποχαρακτηρισμός του ακινήτου της προσφεύγουσας από χώρο αθλοπαιδιών σε οικοδομήσιμο χώρο, καθοριζομένων περαιτέρω των σχετικών όρων και περιορισμών δόμησης, με έναρξη ισχύος από 26.6.2014. Τέλος, σε συμμόρφωση ομοίως προς την 358/2014 δικαστική απόφαση, εκδόθηκε και η υπ’ αριθ. 451/12.10.2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου……….., με την οποία ανακλήθηκε η υπ’ αριθ. 126/2008 προηγούμενη απόφαση του περί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως του ακινήτου της προσφεύγουσας «προκειμένου να προχωρήσει η τροποποίηση του οικείου ρυμοτομικού σχεδίου» (βλ. και ΦΕΚ 267/31.12.2015, Τεύχος Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων και Πολεοδομικών Θεμάτων). Εξάλλου, στις 31.7.2014 εκδόθηκε η υπ’ αριθ. χρηματικού καταλόγου 12/2501 υπ’ αριθ. δήλωσης 535501 και υπ’ αριθ. ειδοποίησης 35501 «Δήλωση Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων – Πράξη Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου ν. 4223/2013», έτους 2014, με την οποία η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας της προσφεύγουσας προσδιορίστηκε στο ποσό των 3.509.094,83 ευρώ, ο οφειλόμενος συνολικά κύριος φόρος στο ποσό των 8.177,00 ευρώ και ο συμπληρωματικός φόρος στο ποσό των 28.690,95 ευρώ. Στην αξία της ακίνητης περιουσίας της προσφεύγουσας συμπεριελήφθη η αξία του απαλλοτριωθέντος ως άνω ακινήτου της στο Δήμο Καλαμαριάς, ύψους 3.225.864,14 ευρώ, για την οποία καταλογίστηκε κύριος φόρος ποσού 7.280,00 ευρώ. Κατά της πράξεως αυτής η προσφεύγουσα άσκησε την υπ’ αριθ. πρωτ. 59349/21.10.2014 ενδικοφανή προσφυγή, με την οποία ζήτησε την ακύρωσή της, κατά το μέρος που με αυτήν καταλογίστηκε σε βάρος της φόρος για το επίμαχο ακίνητο. Η προσφυγή αυτή τεκμαίρεται ότι απορρίφθηκε σιωπηρώς από τον Προϊσταμένου της Δ.Ε.Δ. της Γ.Γ.Δ.Ε. του Υπουργείου Οικονομικών, λόγω παρόδου απράκτου της προβλεπόμενης προθεσμίας προς απόφανση επ’ αυτής.
7. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή και το επ’ αυτής κατατεθέν στις 8.4.2019 υπόμνημα, η προσφεύγουσα προβάλλει, μεταξύ άλλων, ότι μη νόμιμα επιβλήθηκε σε βάρος της ο ένδικος φόρος για το προπεριγραφόμενο ακίνητο, δοθέντος ότι αυτό τελούσε επί τριάντα τρία (33) συναπτά έτη (έως τις 26.6.2014) υπό καθεστώς συνεχούς και επαναλαμβανόμενης πολεοδομικής δέσμευσης και αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και, ως εκ τούτου, έπρεπε να εξαιρεθεί της φορολογήσεως.
8. Επειδή, με τα δεδομένα αυτά, το ένδικο ακίνητο εξακολουθούσε κατά το κρίσιμο εν προκειμένω χρόνο της φορολογήσεώς του (1.1.2014) να τελεί υπό καθεστώς αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, ήδη από το έτος 1981, χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση από τη Διοίκηση για την αποδέσμευσή του. Τούτο δε παρά το γεγονός ότι, από το έτος 2005, με την 2659/2005 απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, είχε ακυρωθεί η απόρριψη αιτήσεως της προσφεύγουσας περί άρσεως του επιβληθέντος σε βάρος του ακινήτου της ρυμοτομικού βάρους και η υπόθεση είχε αναπεμφθεί στην Διοίκηση, προκειμένου να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για τον αποχαρακτηρισμό του συγκεκριμένου ακινήτου, ενώ, εξάλλου, με την 839/2012 απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης, προσδιορίστηκε οριστική τιμής μονάδας αποζημίωσης για το ίδιο ακίνητο, χωρίς η αποζημίωση αυτή να καταβληθεί. Ως εκ τούτου, το εν λόγω ακίνητο εμπίπτει στην κατηγορία των ακινήτων εκείνων των οποίων η πολεοδομική δέσμευση έχει οδηγήσει, με ενέργειες τις Διοίκησης, σε αδυναμία χρήσεως και καρπώσεως αυτών σύμφωνα με τον προορισμό τους και, κατά συνέπεια, εξαιρούνται του προβλεπομένου στον ν. 4223/2013 ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων. Ενόψει αυτών, η επιβολή, κατά το ένδικο έτος, κυρίου φόρου σε βάρος της προσφεύγουσας για το συγκεκριμένο ακίνητο, ποσού 7.280,00 ευρώ, δεν παρίσταται νόμιμη. Περαιτέρω, δοθέντος ότι, σύμφωνα με τα γενόμενα ως άνω δεκτά, το εν λόγω ακίνητο εξαιρείται του φόρου, η απομένουσα αξία της συνολικής, υποκείμενης σε συμπληρωματικό φόρο, ακίνητης περιουσίας της προσφεύγουσας, ανέρχεται στο ποσό των 283.230,69 ευρώ (3.509.094,83 ευρώ συνολική αξία ακίνητης περιουσίας – 3.225.864,14 ευρώ αξία του επίμαχου ακινήτου), το οποίο υπολείπεται του ορίου των 300.000 ευρώ για την επιβολή συμπληρωματικού φόρου. Συνεπώς, μη νομίμως επιβλήθηκε εν προκειμένω σε βάρος της προσφεύγουσας και συμπληρωματικός φόρος, ποσού 28.690,95 ευρώ.
9. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη του Προϊσταμένου της Δ.Ε.Δ. της Γ.Γ.Δ.Ε. του Υπουργείου Οικονομικών, κατά τα ειδικότερα διαλαμβανόμενα στο διατακτικό. Περαιτέρω, το καταβληθέν παράβολο πρέπει να αποδοθεί στην προσφεύγουσα, κατ’ άρθρο 277 παρ. 9 εδαφ. α΄ του Κ.Δ.Δ., κατ’ εκτίμηση δε των περιστάσεων, να μην καταλογιστούν σε βάρος του καθ’ ού η προσφυγή Ελληνικού Δημοσίου τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας, κατ’ άρθρο 275 παρ. 1 εδαφ. ε΄ του ιδίου Κώδικος.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Δέχεται την προσφυγή.
Ακυρώνει την τεκμαιρόμενη σιωπηρή απόρριψη εκ μέρους του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών της υπ’ αριθ. πρωτ. 59349/21.10.2014 ενδικοφανούς προσφυγής της προσφεύγουσας κατά της από 31.7.2014 (υπ’ αριθ. χρηματικού καταλόγου 12/2501 υπ’ αριθ. δήλωσης 535501 και υπ’ αριθ. ειδοποίησης 35501) «Δήλωσης Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων – Πράξεως Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου ν. 4223/2013», έτους 2014, καθ΄ ό μέρος με αυτήν συμπεριελήφθη στην αξία της ακίνητης περιουσίας της προσφεύγουσας η αξία του τελούντος υπό απαλλοτρίωση κατά τον κρίσιμο χρόνο ενδίκου ακινήτου της στο Δήμο………….. Θεσσαλονίκης και καταλογίστηκε σε βάρος της ενιαίος φόρος ιδιοκτησίας ακινήτων (κύριος και συμπληρωματικός), συνολικού ποσού 35.970,95 ευρώ.
Διατάσσει την απόδοση στην προσφεύγουσα του καταβληθέντος παραβόλου.
Απαλλάσσει το καθ’ ου η προσφυγή Ελληνικό Δημόσιο από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας.
Η απόφαση δημοσιεύτηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 28-02-2020.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΠΑΚΡΙΣΙΩΡΗΣ ΣΟΦΙΑ ΔΟΥΚΑ
Ακριβές αντίγραφο
Αθήνα…………………..
Ο/Η Προϊστάμενος/η του 32ου τμήματος
Comments are closed