Άρθρα, Νομικά άρθρα - γνωμοδοτήσεις
ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
ΕιρΑγρινίου 11/2016
Υπερχρεωμένα νοικοκυριά – Ρύθμιση οφειλών υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων -.
Αίτηση άρθρου 5α του Ν. 3869/2010, το οποίο δίνει τη δυνατότητα διαγραφής οφειλής προς πιστωτές συνολικού ύψους ως 20.000 ευρώ υπό προϋποθέσεις. Απαλλάσσεται η οφειλέτιδα από την υποχρέωση καταβολής δόσεων για χρονικό διάστημα 18 μηνών. Μετά την παρέλευση του 18μηνου η οφειλή διαγράφεται ολικά εφόσον πληρούνται οι ίδιες προϋποθέσεις (πρόκειται για την πρώτη εκδοθείσα απόφαση πανελλαδικώς με αυτή τη διαδικασία).
ΜονΕφΚρήτης 19/2016
Αντισυνταγματικότητα διατάξεων παρ. 5 αρ. 54Α ν. 4174/2013 (πιστοποιητικό καταβολής ΕΝΦΙΑ) – Αντίθεση διατάξεων και με ΕΣΔΑ
Το άρθρο 54Α παρ. 5 του Ν.4174/2013 (πιστοποιητικό καταβολής ΕΝΦΙΑ) έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τα άρθρα 17, 20 και 25 του Συντάγματος, καθώς και με το άρθρο 6 παρ. 1 της Ε.Σ.Δ.Α..
ΜΠρΑθ 2321/2015
Ακάλυπτος χώρος – Πυλωτή -.
Αναγνωρίζεται ως κοινόχρηστος χώρος ελευθέρας συγχρήσεως ακάλυπτος χώρος. Πυλωτή πολυκατοικίας, που χρησιμοποιείται ως χώρος σταθμεύσεως αυτοκίνητων, ως προς τον οποίο ενώ δεν υπήρξε ρύθμιση της χρήσεως του με τη συστατική της οροφοκτησίας πράξη, στη συνέχεια με συμφωνία που εμπεριέχεται σε αγοραπωλητήριο συμβόλαιο μεταξύ αγοραστών διαμερίσματος και των αρχικών συνοικοπεδούχων, οι τελευταίοι απέκτησαν το δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης του χώρου αυτού. Η συμφωνία αυτή είναι άκυρη, διότι απαιτείται σύμπραξη όλων των συνιδιοκτητών της πολυκατοικίας στην σχετική συμβολαιογραφική πράξη.
ΜΠρΠειρ 1395/2015
Ασφαλιστικά Μέτρα – Προσβολή προσωπικότητας – Απειλητική συμπεριφορά υιού σε μητέρα – Χρήση ναρκωτικών ουσιών – Απαγόρευση επικοινωνίας υιού με μητέρα – Μετοίκηση ενηλίκου τέκνου από την οικία -.
Λήψη ασφαλιστικών μέτρων κατόπιν απειλητικής συμπεριφοράς ενηλίκου τέκνου προς την μητέρα του (λόγω χρήσης ναρκωτικών ουσιών) και απαγόρευση να της απευθύνει το λόγο (προσωπικά δια ζώσης, τηλεφωνικά κ.ο.κ) και να έχει καθ΄ οιονδήποτε τρόπο επικοινωνία μαζί της, να την πλησιάζει σε απόσταση μικρότερη των τριών (03) μέτρων, να επισκέπτεται την οικία της, να απέχει από την εκτόξευση ύβρεων και απειλών εναντίον της. Απόρριψη αιτήματος για μετοίκηση του υιού από την οικία της, γιατί δεν νομιμοποιείται ενεργητικά (η μητέρα), καθόσον αυτό είναι δικαίωμα αποκλειστικά των συζύγων.
ΣτΕ 240/2015
Άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή ρυμοτομικού βάρους – Υπέρμετρη χρονικά δέσμευση ιδιοκτησίας – Ο.Τ.Α. – Σιωπηρή άρνηση Δημοσίου – Αμφισβήτηση κυριότητας δήμου – Μη αιτιολογημένη κρίση -.
Αίτηση για την άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης λόγω παρόδου άπρακτων των χρονικών ορίων συντέλεσής της. Ακύρωση της σιωπηρής άρνησης της Διοίκησης να άρει ρυμοτομική απαλλοτρίωση για τη δημιουργία κοινόχρηστου χώρου πρασίνου. Κρίθηκε ότι η κρίση του διοικητικού πρωτοδικείου δεν αιτιολογείται νομίμως ότι η διατήρηση της επίδικης ρυμοτομικής απαλλοτριώσεως δεν υπερβαίνει τα εύλογα όρια, πέραν των οποίων δεν επιτρέπεται η δέσμευση της ιδιοκτησίας, διότι στηρίζεται μόνον στη διαπίστωση της άπρακτης παρόδου χρονικού διαστήματος έντεκα ετών από την κήρυξη της απαλλοτριώσεως, μέχρι την υποβολή αιτήσεως στη Διοίκηση για την άρση αυτής, χρονικό διάστημα που θα καθιστούσε, κατ’ αρχήν, τη ρυμοτομική απαλλοτρίωση νομικό και οικονομικό βάρος αντίθετο προς την συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας, χωρίς να παρατίθενται οι ιδιαίτερες συνθήκες, που έπρεπε να συνεκτιμηθούν προκειμένου να κριθεί ότι δεν υπήρξε υπέρβαση του ευλόγου χρόνου.
ΕιρΕλευσίνας 10/2015
Ιατρική ευθύνη – Οδοντίατρος – Παροχή οδοντιατρικών υπηρεσιών – Ιατρική αμέλεια – Αδικοπραξία – Αποζημίωση – Χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης -.
Κρίθηκε ότι η δεύτερη εναγόμενη-οδοντίατρος, προστηθείσα της πρώτης εναγομένης-μονοπρόσωπης Ε.Π.Ε., από αμέλειά της, ήτοι από έλλειψη της προσοχής που όφειλε από τις περιστάσεις και μπορούσε να επιδείξει, την οποία θα επιδείκνυε ο μέσος συνετός ιατρός υπό τις ίδιες συνθήκες, δεν τήρησε τους κοινώς παραδεδεγμένους κανόνες της οδοντιατρικής επιστήμης, αφού κατά την εκτέλεση των ιατρικών καθηκόντων της παραβίασε την υποχρέωση της επιμέλειας να ενεργεί κατά τους θεμελιώδεις κανόνες της επιστήμης της, όσον αφορά την προετοιμασία των δοντιών 11, 21 και 22 της ενάγουσας για την τοποθέτηση κεραμικών όψεων, κατά την οποία τρόχισε τις επιφάνειες αυτών ως το βάθος της οδοντίνης ουσίας, με αποτέλεσμα να μην είναι πλέον δυνατή η συγκόλληση κεραμικών όψεων και να απαιτείται τοποθέτηση κεραμικών στεφανών για την αποκατάσταση των δοντιών της ενάγουσας, υπό την έννοια της κακής εφαρμογής της εν λόγω θεραπείας στην ασθενή, αλλά και εγκατέλειψε στη συνέχεια την ασθενή για χρονικό διάστημα πλέον του διμήνου, αφήνοντας παράλληλα τα υπό θεραπεία δόντια αυτής εκτεθειμένα στο στοματικό περιβάλλον, κατά παράβαση της αυτονόητης υποχρέωσης, που απορρέει από τη διάταξη του άρθρου 24 του Α.Ν. 1565/1939. Από την ανωτέρω παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά της, που αποτελεί αδικοπραξία, η ενάγουσα υπέστη ζημία, που συνίσταται στη βλάβη της υγείας των δοντιών της, για την αποκατάσταση της οποίας χρειάστηκε να προβεί σε αποκατάσταση των δοντιών της. Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα, εξαιτίας της προαναφερθείσας αδικοπρακτικής συμπεριφοράς των εναγομένων, υπέστη ηθική βλάβη και δικαιούται χρηματικής ικανοποιήσεως, καθώς πέραν της βλάβης της υγείας της, από τις 21.06.2012 έως τις 30.08.2012 δεν μπορούσε να κυκλοφορήσει, να εμφανισθεί στην εργασία της, στο ταχυφαγείο, το οποίο διατηρεί στην Ελευσίνα, αλλά και να κάνει θερινές διακοπές, λόγω της εμφάνισης των τριών πρόσθιων δοντιών της άνω γνάθου της. Αποδοχή εν μέρει της αγωγής.
ΓνδτΕισΕφΘεσ 1/2015
Γνωμοδότηση απονομής χάριτος.
ΠΡΟΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΎΝΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΧΑΡΙΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ
Τμήμα Απονομής Χάριτος
Αρίθμ. 1/2015
Γνωμοδότηση
Εισαγγελέα Εφετών Θεσσαλονίκης
Ηλία Νικ. Σεφερίδη
Λάβαμε υπόψη μας την από 9/10/2014 αίτηση του … κατοίκου Συκιών Θεσσαλονίκης περί απονομής χάριτος σ` αυτόν και την με αριθμό 29529/2014 αναφορά της άνω Υπηρεσίας και με βάση των ανωτέρω εγγράφων και όσα επισυνάπτονται σ’ αυτά εκθέτω τα παρακάτω.
Στις 20/9/2005 υπηρετούσα ως Αντεισαγγελέας Εφετών στο Εφετείο Θεσσαλονίκης και συμμετείχα στην δικάσιμο του Β’ Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης κατά την οποία εκδόθηκε σε βάρος του αιτούντος … η με αριθμό 2757/20/9/2005 απόφαση με την οποία καταδικάστηκε σε ποινή φυλακίσεως οκτώ (8) μηνών για την πράξη της πλαστογραφίας μετά χρήσεως κατ εξακολούθηση (άρθρο 216 παρ. 1 περ. α,β του ΠΚ σε συνδ. με το άρθρο 98 παρ. 1 ιδίου Κώδικα). Ο ανωτέρω αιτών είχε πλαστογραφήσει στις 28/2/99 και 30/4/99 την υπογραφή της … σε δύο συν/κες ισχύουσες για τυπικό λόγο ως χρεόγραφα. Ο ανωτέρω έθεσε στην θέση του αποδέκτη την υπογραφή της εγκαλούσας στις δύο συν/κες αξίας 500.000 και 497.500 δρχ. αντίστοιχα χωρίς την συγκατάθεση αυτής. Ο ανωτέρω έζησε πριν την τέλεση της ανωτέρω πράξεως του έντιμη οικογενειακή και επαγγελματική ζωή. Τούτο αποδεικνύεται από το συνημμένο στην παρούσα λευκό του ποινικό μητρώο. Με τον ίδιο ανωτέρω τρόπο εξακολούθησε να διαβιώνει και μετά την τέλεση της ανωτέρω πράξεως του. Σκοπός μιας υγιούς πολιτείας δεν είναι να εκδικηθεί τον πολίτη αλλά να τον εντάξει στους κόλπους της ως υγειές μέλος αυτής. Τούτο μπορεί να επιτευχθεί με την δυνατότητα παροχής εργασίας. Με την άρση των συνεπειών της ανωτέρω αποφάσεως του Β Τριμελούς Εφετείου ο αιτών θα δυνηθεί να προσληφθεί στον Δήμο Συκιών Θεσσαλονίκης ως υπάλληλος καθαριότητας. Με την χορήγηση της χάριτος αίρονται όλες οι συνέπειες της καταδικαστικής του αποφάσεως στο μέλλον (βλ. ΣτΕ 3189/2013 και Γνμδ ΝΣΚ 215/2013). Συνεπώς, εξ όλων των ανωτέρω συνάγεται πως πρέπει να χορηγηθεί στον ανωτέρω η αιτουμένη χάρη προς άρση των συνεπειών της ανωτέρω καταδικαστικής αποφάσεως του Β’ Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης, η διατήρηση των οποίων μόνο δυσμενείς συνέπειες θα επιφέρει στον ίδιο και στην οικογένεια του, η οποία θα οδηγηθεί λόγω της έλλειψης πόρων προς επιβίωση στην καταστροφή, αφού ο αιτών ως πατέρας και σύζυγος λόγω των συνεπειών της καταδικαστικής ανωτέρω αποφάσεως δεν θα δύναται να εργαστεί. Για τον λόγο αυτό φρονούμε πως πρέπει να χορηγηθεί σ’ αυτόν η αιτούμενη χάρη, που έχει ως επακόλουθο και την άρση των συνεπειών, που απορρέουν από την προμνημονευόμενη καταδικαστική απόφαση.
Θεσσαλονίκη 19/1/2015.
Ο Εισαγγελέας Εφετών Ηλίας Νικ. Σεφερίδης
Aκατάσχετο τραπεζικών καταθέσεων. Καταβολή αναδρομικών συντάξεων.
Ερωτάται, από το πιστωτικό ίδρυμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράγραφος 2 του άρθρου 31 του Κ.Ε.Δ.Ε., όπως σήμερα ισχύει, που ορίζει το ακατάσχετο των καταθέσεων ατομικού ή κοινού λογαριασμού σε πιστωτικά ιδρύματα μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ για κάθε φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα θεσπίστηκε μετά την έκδοση της υπ’αριθμ.384/2013 γνωμοδότησης του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Τμήμα A’), εάν με την καταβολή των αναδρομικών αποδοχών σε τραπεζικό λογαριασμό, το πιστωτικό ίδρυμα εις χείρας του οποίου επιβλήθηκε η κατάσχεση, υποχρεούται να αναγάγει το σύνολο του ποσού σε μηνιαία καταβολή και να εφαρμόσει την προστατευτική ρήτρα περί μηνιαίας καταβαλλόμενης σύνταξης σε ό, τι αφορά το ακατάσχετο αυτής, κατά τις διατάξεις του άρθρου 31 του ΚΕΔΕ.
Κρίθηκε ότι η τράπεζα υποχρεούται να αναγάγει το σύνολο των ποσών – που καταβλήθηκαν αναδρομικά – σε μηνιαία καταβολή και να εφαρμόσει την προστατευτική ρήτρα της παρ. 2 του άρθρου 31 του ΚΕΔΕ, εφόσον έχει τηρηθεί κι εκ μέρους του δικαιούχου της ως άνω προστασίας η διαδικασία δήλωσης γνωστοποίησης για την ύπαρξη ενός μοναδικού λογαριασμού του περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων.
Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 9461/2014:
Αντιρρήσεις κατά της Ευρωπαϊκής Διαταγής Πληρωμής:
«… ο αντιρρησείων στρέφεται κατά της …./2011 ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής παραδεκτά ασκώντας τις προβλεπόμενες από το άρθρο 16 του Καν(ΕΕ) 1896/2006 αντιρρήσεις. Ο ανωτέρω κανονισμός τροποποιήθηκε δυνάμει του Καν(ΕΕ)936/2012 της Επιτροπής της 4ης Οκτωβρίου 2012 σχετικά με την τροποποίηση των παραρτημάτων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1896/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση διαδικασίας ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής. Κατά το άρθρο 16 του ανωτέρω κανονισμού ορίζεται ότι: “1. Ο καθού μπορεί να υποβάλει δήλωση αντιρρήσεων κατά της ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής ενώπιον του δικαστηρίου προέλευσης χρησιμοποιώντας το τυποποιημένο έντυπο F που παρατίθεται στο Παράρτημα VI, το οποίο του παρέχεται μαζί με την ευρωπαϊκή διαταγή πληρωμής.
- Η δήλωση αντιρρήσεων πρέπει να αποστέλλεται εντός 30 ημερών από την ημερομηνία επίδοσης ή κοινοποίησης της διαταγής στον καθού. 3. Ο καθού δηλώνει στη δήλωση αντιρρήσεων ότι αμφισβητεί την αξίωση, χωρίς να πρέπει να προσδιορίζει τους σχετικούς λόγους. 4. Η δήλωση αντιρρήσεων υποβάλλεται εγγράφως ή με οιοδήποτε άλλο μέσο επικοινωνίας αποδεκτό από το κράτος μέλος προέλευσης και διαθέσιμο στο δικαστήριο προέλευσης, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών μέσων. 5. Η δήλωση αντιρρήσεων υπογράφεται από τον αιτούντα ή, ενδεχομένως, από τον αντιπρόσωπο του…”. Κατά δε την επόμενη διάταξη του άρθρου 17 του Καν 1896/2006 ορίζεται ότι: 1. Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης αντιρρήσεων εντός της προβλεπομένης στο άρθρο 16, παράγραφος 2 προθεσμίας, η διαδικασία συνεχίζεται ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων του κράτους μέλους προέλευσης σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες πολιτικής δικονομίας, εκτός εάν ο αιτών έχει ζητήσει ρητά να λήξει η διαδικασία σε αυτή την περίπτωση. Οταν ο αιτών επεδίωξε την ικανοποίηση της αξίωσής του με τη διαδικασία ευρωπαϊκής διαταγής πληρωμής, καμία διάταξη του εθνικού δικαίου δεν θίγει τη θέση του σε μεταγενέστερες τακτικές αστικές διαδικασίες. 2. Η μετάβαση σε τακτική αστική διαδικασία κατά την έννοια της παραγράφου 1 διέπεται από το δίκαιο του κράτους μέλους προέλευσης. 3. Ο αιτών ενημερώνεται για την τυχόν υποβολή δήλωσης αντιρρήσεων εκ μέρους του καθού και για τυχόν μετάβαση σε τακτικές αστικές διαδικασίες.” Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι εναντίον της Ευρωπαϊκής Διαταγής Πληρωμής μπορούν να κατατεθούν ενώπιον του Δικαστηρίου που την εξέδωσε αντιρρήσεις κατά αυτής, με βασική συνέπεια την μετάβαση σε κατ` αντιδικία διαδικασία ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου, με εξαίρεση την περίπτωση που ο αιτών(καθ ου η ανακοπή) ζήτησε ρητά να λήξει η διαδικασία σε περίπτωση υποβολής Δήλωσης Αντιρρήσεων από τον καθ`ου(βλ. Ποδηματά, Ευρωπαϊκή Διαταγή Πληρωμής, 2011, 149-150). Στην συνήθη περίπτωση, όπως η κρινόμενη, που τέτοια ρητή δήλωση απουσιάζει, εισαγωγικό της κατ` αντιδικία διαδικασίας δικόγραφο και θεμέλιο προσδιορισμού του αντικειμένου της αποτελεί κατά μία γνώμη η αίτηση του δανειστή για την έκδοση της Ευρωπαϊκής Διαταγής Πληρωμής (βλ. Ποδηματά, ό.π.,150,Καραμέρο,ΕλλΔνη 2008,354) με αντικείμενο δίκης τη διάγνωση και την επιδίκαση της αξίωσης του δανειστή η οποία ζητήθηκε με την έκδοση της Ευρωπαϊκής Διαταγής Πληρωμής σε συνδυασμό με συμπληρωματική αγωγή του αιτούντος δανειστή (βλ.Ποδηματά,ό.π.,159 επ., Καραμέρο, ό.π.,255-256). Κατ` άλλη άποψη ο αιτών την ΕυρΔΠλ εφόσον αυτή εκδόθηκε από ελληνικό δικαστήριο και ο καθ ου έχει υποβάλλει αντιρρήσεις, πρέπει να επισπεύσει κλήση προς συζήτηση της αξίωσής του ενώπιον του καθ` ύλη και κατά τόπο αρμόδιου δικαστηρίου, την οποία θα επιδώσει στον αντίδικό του, όπως το ίδιο μπορεί να πράξει και ο τελευταίος, ο οποίος, ωστόσο, παραμένει εναγόμενος και όχι ανακόπτων και τότε ο εναγόμενος οφειλέτης μπορεί με το δικόγραφο των προτάσεων του τη συζήτηση της υπόθεσης να υποβάλλει όλους του ισχυρισμούς του, ακόμα και διαφορετικούς απ` αυτούς που ενδεχομένως ανέφερε στη δήλωση αντιρρήσεων ή και πρόσθετους, όμοια όπως θα έκανε σε κάθε δίκη ως εναγόμενος, καθότι με την επιδοθείσα ήδη σε αυτόν ΕυρΔΠλ, έτσι όπως οριοθετήθηκε στην επίσης συγκοινοποιηθείσα αίτηση, είναι γνωστή η αιτία της αξίωσης. Ο δε αιτών με τις προτάσεις του ή ακόμη και με προφορική δήλωση ενώπιον του δικαστηρίου που καταχωρίζεται στα πρακτικά κατ` άρθρο 224 ΚΠολΔ μπορεί να συμπληρώσει, διευκρινίσει ή ακόμη και να διορθώσει τους ισχυρισμούς, δίχως να μεταβάλλει την ιστορική βάση τους και χωρίς να απαιτείται η άσκηση αγωγής ή συμπληρωματικής αγωγής(έτσι ο Πανταζόπουλος, Ευρωπαϊκή Διαταγή Πληρωμής- Ερμηνεία κατ`άρθρο.2012, άρθρο 17,σελ.225,228-229) ή δε απόφαση που θα εκδοθεί θα ασχολείται ουσιαστικά με τη βασιμότητα της αξίωσης, την οποία θα αναγνωρίζει ή όχι και δεν μπορεί να αποφαίνεται για την ακύρωση ή εξαφάνιση της ΕυρΔΠλ λόγω μη συνδρομής των προϋποθέσεων έκδοσης της ή αντίθετα περί επικύρωσης της(Πανταζόπουλος, ό.π.,231 με περ. παρ. σε ιταλική θεωρία). Τρίτη γνώμη θεωρεί ότι είναι πάντως αναγκαίο ένα ενημερωτικό σημείωμα του οφειλέτη με τους ισχυρισμούς του βάσει του δικαίου του κράτους μέρους προέλευσης της ΕυρΔΠλ(βλ. Tsikrikas,ZZPInt 2009,231, πρβλ. κριτική Πανταζόπουλου,ό.π.,άρθρο 17,229,υπ.801). Τέταρτη, τέλος, άποψη θεωρεί ότι η άμυνα του οφειλέτη μπορεί να λάβει χώρα με την κατάθεση δικογράφου προσθέτων λόγων ανακοπής, χωρίς η έλλειψη εξειδίκευσης των λόγων “αρνήσεως” να θέτει ζητήματα απαραδέκτου κατά το άρθρο 216 ΚΠολΔ, εφόσον το άρθρο 16§3 του Καν 1896/2006 ως ρύθμιση κοινοτικού δικαίου κατισχύει ως κανόνας αυξημένης τυπικής ισχύος , η δε υλοποίηση της μετάβασης στους συνήθεις κανόνες της πολιτικής δικονομίας να λαμβάνει χώρα με κατάθεση κλήσης προς συζήτηση (βλ.Γιαννόπουλο, ΕπΠολΔ 2008,134 επ.,141)». (τνπ Nomos)
ΣτΕ 4396/2013- Αποζημίωση πολίτη λόγω μη εμπρόθεσμης διεκπεραίωσης υπόθεσης του από τη Διοίκηση – Αρμοδιότητα Διοικητικού Πρωτοδικείου:
“Επειδή, στο άρθρο 4 παρ. 1 περ. α` του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (Α` 45), όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 3230/2004 (Α` 44) και, ακολούθως, με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 3242/2004 (Α` 102), ορίζονται τα εξής: «Οι δημόσιες υπηρεσίες, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, όταν υποβάλλονται αιτήσεις, οφείλουν να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις των ενδιαφερομένων και να αποφαίνονται για τα αιτήματά τους μέσα σε προθεσμία πενήντα (50) ημερών, εφόσον από ειδικές διατάξεις δεν προβλέπονται μικρότερες προθεσμίες. Η προθεσμία αρχίζει από την κατάθεση της αίτησης στην αρμόδια υπηρεσία και την υποβολή ή συγκέντρωση του συνόλου των απαιτούμενων δικαιολογητικών, πιστοποιητικών ή στοιχείων.
Αν η αίτηση υποβληθεί σε αναρμόδια υπηρεσία, η υπηρεσία αυτή οφείλει, μέσα σε τρεις (3) ημέρες, να τη διαβιβάσει στην αρμόδια και να γνωστοποιήσει τούτο στον ενδιαφερόμενο. Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία αρχίζει από τότε που περιήλθε η αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία. Για υποθέσεις αρμοδιότητας περισσότερων υπηρεσιών, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου παρατείνεται κατά δέκα (10), ακόμη, ημέρες». Περαιτέρω, στο άρθρο 5 παρ. 1 και 6 του ιδίου Κώδικα ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Κάθε ενδιαφερόμενος έχει το δικαίωμα, ύστερα από γραπτή αίτησή του, να λαμβάνει γνώση των διοικητικών εγγράφων. Ως διοικητικά έγγραφα νοούνται όσα συντάσσονται από τις δημόσιες υπηρεσίες, όπως εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, εγκύκλιες οδηγίες, απαντήσεις της Διοίκησης, γνωμοδοτήσεις και αποφάσεις … 6. (όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 11 του ν. 3230/2004) Η χρονική προθεσμία για τη χορήγηση εγγράφων κατά τις παραγράφους 1 … ή την αιτιολογημένη απόρριψη της σχετικής αίτησης του πολίτη είναι είκοσι (20) ημέρες». Το δε άρθρο 5 του ν. 1943/1991 (Α` 50), ορίζει, μεταξύ άλλων, τα εξής: «1. Οι δημόσιες υπηρεσίες, τα ν.π.δ.δ., οι ο.τ.α. και οι λοιποί φορείς του δημόσιου τομέα υποχρεούνται να απαντούν οριστικά στα αιτήματα των πολιτών … 7. (όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3242/2004) Σε περίπτωση μη τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται στις διατάξεις του ν. 2690/1999 …, όπως ισχύουν, καταβάλλεται στον αιτούντα, από τον οικείο φορέα, πλήρης αποζημίωση. Η αποζημίωση αυτή αφαιρείται από το τυχόν, μεταγενεστέρως, επιδικαζόμενο ποσό, εφόσον γίνει δεκτή από το αρμόδιο δικαστήριο σχετική αγωγική απαίτηση, κατά τις περί αστικής ευθύνης διατάξεις. 8. (όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε τελικώς με την παρ. 2 του ιδίου άρθρου 7 του ν. 3242/2004) Το ύψος του καταβλητέου χρηματικού ποσού που προβλέπεται στην προηγούμενη παράγραφο καθορίζεται από τις Επιτροπές της παραγράφου 13 του παρόντος άρθρου μετά από εισήγηση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης ή της Περιφέρειας, που επιλαμβάνονται μετά από αίτηση του πολίτη. Για τον καθορισμό του ύψους της καταβλητέας πλήρους αποζημίωσης λαμβάνονται υπόψη ιδίως: α) το μέγεθος της περιουσιακής ζημίας και της ηθικής βλάβης που προκλήθηκε από την καθυστέρηση, β) οι συνθήκες στις οποίες οφείλεται η καθυστέρηση, γ) το τυχόν υφιστάμενο σχετικό πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη. Η απόφαση της Επιτροπής, που εκδίδεται μέσα σε δύο μήνες από την υποβολή της σχετικής αίτησης και μετά από εξέταση της συνδρομής των ανωτέρω προϋποθέσεων, κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο, καθώς και στην υπηρεσία που δεν ενήργησε μέσα στη νόμιμη προθεσμία και αποτελεί εντολή καταβολής στον πολίτη του ορισθέντος ποσού. Αν η καταβολή αυτή δεν γίνει μέσα σ’ έναν μήνα, από την κοινοποίηση της απόφασης της Επιτροπής, το χρηματικό ποσό καταβάλλεται εντόκως… 9. Η προκαλούμενη από την εφαρμογή του άρθρου αυτού δαπάνη βαρύνει το φορέα της κατά την παρ. 1 υπηρεσίας, στον προϋπολογισμό του οποίου εγγράφονται οι αναγκαίες πιστώσεις. 10. Όταν η επιτροπή αποφασίσει την επιβολή χρηματικού ποσού σε βάρος του οικείου φορέα, η υπόθεση εισάγεται στο αρμόδιο υπηρεσιακό συμβούλιο, και, όπου δεν υπάρχει, στο διοικητικό συμβούλιο, για να εξετασθεί αν υπάρχει υπαιτιότητα των υπαλλήλων. Αν διαπιστωθεί υπαιτιότητα υπαλλήλων, κινείται σε βάρος τους η πειθαρχική διαδικασία σύμφωνα με τις διατάξεις του κάθε φορέα. … 13. (όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 2β του άρθρου δεύτερου του ν. 2690/1999) Συνιστάται στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Ειδική Επιτροπή Εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων, για θέματα αρμοδιότητας των Υπουργείων, αποτελούμενη από συμβούλους ή παρέδρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή του Νομικού Συμβουλίου και υπαλλήλους του Υπουργείου Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης καθορίζεται ο αριθμός και η ιδιότητα των μελών της Επιτροπής, τακτικών και αναπληρωματικών … Συνιστάται στην έδρα κάθε Περιφέρειας Ειδική Επιτροπή εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων, για θέματα υπηρεσιών του δημόσιου τομέα, όπως αυτός οριοθετείται από τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 2190/1994, όπως ισχύει κάθε φορά, που λειτουργούν στη συγκεκριμένη Περιφέρεια, αποτελούμενη από συμβούλους ή παρέδρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ή εφέτες διοικητικών δικαστηρίων και υπαλλήλους της Περιφέρειας αυτής. Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας καθορίζεται ο αριθμός και η ιδιότητα των μελών της Επιτροπής, τακτικών και αναπληρωματικών …».
…Aπό το συνδυασμό των αναφερόμενων στην προηγουμένη σκέψη διατάξεων του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, όπως ισχύουν, συνάγεται ότι ο νομοθέτης έχει θεσπίσει κανόνες διαδικασίας που αποβλέπουν προεχόντως στη λειτουργική αποτελεσματικότητα της Διοίκησης και την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων προς τον πολίτη υπηρεσιών, ειδικότερα δε στη δραστηριοποίηση των διοικητικών υπηρεσιών για την ταχεία και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των πολιτών. Ενόψει του ανωτέρω προέχοντος σκοπού των διατάξεων αυτών, το χρηματικό ποσό, το οποίο η αρμόδια Επιτροπή του άρθρου 5 παρ. 13 του ν. 1943/1991 (άρθρο δεύτερο παρ. 2β του ν. 2690/1999) επιβάλλει σε δημόσια υπηρεσία να καταβάλει σε πολίτη, έχει πάντοτε το χαρακτήρα κύρωσης ανεξάρτητα αν υπό το προγενέστερο καθεστώς (πριν από την αντικατάσταση της παρ. 7 άρθρου 5 του ν. 1943/1991 με την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3242/2004) το ποσό αυτό είχε προβλεφθεί υπό μορφή συμβολικής αποζημίωσης (κυμαινόμενης από 5.000 δρχ. έως 200.000 δρχ.), ήδη δε υπό το ισχύον καθεστώς (μετά την αντικατάσταση της παρ. 7 άρθρου 5 του ν. 1943/1991 με την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 3242/2004) ισούται με πλήρη αποζημίωση (Σ.τ.Ε. Ολομ. 3004/2010)
…Στην προκείμενη περίπτωση, ο αιτών υπέβαλε στη Διεύθυνση Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Διοίκησης Νομού Μεσσηνίας την από 1.9.2005 (με αριθ. πρωτ. 13902/2.9.2005) αίτησή του απευθυνόμενη προς την Επιτροπή της παρ. 13 του άρθρου 5 του ν. 1943/1991. Με την αίτηση αυτή ζήτησε να υποχρεωθεί η Διεύθυνση Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Διοίκησης Νομού Μεσσηνίας να του καταβάλει ως αποζημίωση ποσό 3.000 ευρώ, επειδή δεν απάντησε στην με αριθ. 7944/24.5.2005 αίτησή του, με την οποία αυτός ζητούσε να διενεργηθεί επειγόντως αυτοψία από την Τ.Υ.Δ.Κ. σχετικά με την ακαταλληλότητα προς πόση του νερού ύδρευσης στον οικισμό του Αγ. Δημητρίου και για την παράνομη επέκταση του εξωτερικού δικτύου ύδρευσης στα καταστήματα του Δ.Δ. Αγίου Νικολάου. Η πιο πάνω από 1.9.2005 (με αριθ. πρωτ. 13902/2.9.2005) αίτηση του αιτούντος διαβιβάστηκε στην Επιτροπή του άρθρου 5 του ν. 1943/1991 με το 13902/7.9.2005 έγγραφο της Διεύθυνσης Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Διοίκησης Νομού Μεσσηνίας (με αριθ. πρωτ. Επιτροπής 14096/12.9.2005) και η Επιτροπή αυτή αρχικώς με την από 9.1.2006 απόφασή της (πρακτικό της 2ης συνεδρίασης) έκρινε ότι έπρεπε να αναβληθεί η υπόθεση και να ζητηθούν οι απόψεις της Τ.Υ.Δ.Κ., τελικώς δε με την προσβαλλόμενη απόφασή της (πρακτικό της 6ης συνεδρίασης της 13.3.2006) απέρριψε την αίτηση, «λαμβάνοντας υπόψη ότι πριν από την υποβολή της αίτησης η ΔΕΥΑΛ είχε ερευνήσει τις καταγγελίες και διαπίστωσε τη βασιμότητά τους, όσον αφορά τις παράνομες συνδέσεις και διατάχθηκε η διακοπή τους (σχετικό το 7229/12.5.2005 έγγραφο) και, ως εκ τούτου, … το αίτημά του για διενέργεια αυτοψίας που είχε διαταχθεί με το 1533/22.2.2005 έγγραφο της Δ/νσης Τοπ. Αυτ/σης και Διοίκησης του Ν. Μεσσηνίας, το οποίο αποτελούσε αντικείμενο της δεύτερης αίτησης είχε ήδη ικανοποιηθεί, ώστε να μην ανακύπτει υποχρέωση της ΤΥΔΚ για διενέργεια της αυτοψίας». Με δεδομένο όμως ότι, σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί, οι διατάξεις βάσει των οποίων εκδόθηκε η προσβαλλόμενη πράξη αφορούν, και μάλιστα αποκλειστικά, την επιβολή χρηματικής, και όχι και άλλης μορφής κύρωσης, έχει εφαρμογή εν προκειμένω η πιο πάνω διάταξη του πρώτου εδαφίου της παρ. 5 του άρθρου 1 του ν. 1406/1983, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 48 παρ. 4 του ν. 3900/2010, με την οποία θεσπίζεται γενική αρμοδιότητα των διοικητικών πρωτοδικείων, προκειμένου περί πράξεων με τις οποίες επιβάλλεται αποκλειστικά χρηματική κύρωση (πρόστιμο). Δεν συντρέχει δε στην προκείμενη περίπτωση η προβλεπόμενη από το δεύτερο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 1 του ν. 1406/1983 κατ’ εξαίρεση αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας, διότι η Επιτροπή του άρθρου 5 του ν. 1943/1991 δεν αποτελεί ανεξάρτητη διοικητική αρχή (βλ. Σ.τ.Ε. 3876 – 3881, 1297, 1037, 1032/2012)” (τ.ν.π. Nomos)
Comments are closed